Zeg nooit

Juist de veerkracht van mensen ontroert.

Een paar jaar geleden reisde Frederik door Congo. Hij bezocht er onder andere een microkredietproject voor vrouwen. Thuis kon hij niet met droge ogen vertellen over die vrouwen die alles waren kwijtgeraakt. Mannen, kinderen, gezondheid en bezittingen. En die toch weer de kracht vonden om een nieuw leven op te bouwen.

Terwijl ik in het kapperszaakje van Alima (27) zit, raakt juist haar kracht. Kort en zakelijk vertelt ze haar verhaal. Ouders vermoord tijdens een gewelddadig conflict in het noorden. Terechtgekomen bij een familielid dat haar op jonge leeftijd naar Accra stuurt om geld te verdienen. Daar komt ze op straat terecht omdat niemand haar beschermt. Ze wordt verkracht en krijg een dochter.

Via Lifeline, een project dat ICCO/Kerk in Actie ondersteunt, komt Alima in een trainingsprogramma van zes maanden in Accra. Daar verandert haar leven. Ze leert er een beroep waarmee ze terug kan keren naar het noorden en een eigen inkomen kan verdienen.

Ik denk aan de gekreukte liedtekst die Frederik boven zijn bureau had hangen. (Er omheen aardsere zaken als kaartjes van mooie wedstrijden in de Kuip, vaderdagtekeningen en een paar foto’s.) Maar deze woorden hingen in het midden:

Zeg nooit: ‘Onze wereld is gebroken

en de mens tot weinig goeds in staat.’

Zeg nooit: ‘Niemand kan op vrede hopen,

alles gaat nu eenmaal als het gaat.’

We zitten onder het afdakje van haar piepkleine kapperszaakje. Alima is er nog niet. De lening voor de haardroger en andere benodigdheden drukt nog zwaar. Maar ze voelt zich sterk, vertelt ze. Omdat ze iets heeft geleerd en omdat ze zelf geld verdient. Omdat ze haar dochter eten kan geven en naar school kan sturen. Van de muur haalt ze een diploma dat ze zelf heeft gefixt: ze is nu ook gediplomeerd bruidskapster. ‘Zo ben ik breder inzetbaar’, lacht ze.

Zeg nooit dat het godvergeten lijden

toch het noodlot is van ons bestaan.

Zeg nooit: 'Stil maar, wacht op beet're tijden.'

Ze nooit: 'Niemand kan de dood weerstaan.'